Mundart E klään Hommage an de grooße Ludwig
Unser Kolumnist erinnert heute an den jüngst verstorbenen Ludwig Harig und preist dessen „Harmonie der Widdersprich“
Wemma vom Ausland her iwwer de saalännisch Grenz fährt, wääß ma direkt, wo ma draan éss. Héij ém Saaland béschd de bei Leiden, wo wéssen, wer se ónn wat se wert sénn. Die saan der klipp ónn klaar, wat Sache éss. Wer an der Landesgrenz de Schilder gesitt, wo dróff steht, datt „dat Grooße émmer aus em Kläänen entsteht“, odder wemma sogar óff Fransech (hamma nét e grooßartich Frankreich-Projekt?) lääst, dat „de klää Bächelcher die grooß Flisser“ machen, der móss sofott an de Harigs Ludwig denken, wie der vor fonfzich Joar de „saalännisch Art“ zum Weltmodell machen wóllt ónn sei „saalännisch Frääd“ dabei hott. Iwrijens: Fer watt steht der Idenditäts-Spruch nét óff Platt dò? Éss er óff PIatt (z. B.„Alles fängkt mò klään aan.“) nét häärsch genuch?
Der Lóftkutscher Harig, wie er sich selwer gäär genannt hat, hat de Saalänner gesinn wie e Volk, wo all sei Widdersprich ónn Gejensätz, wo em aus seiner läädijen Grenzgeschicht entstann sénn, „énn sich óffgehoof“ hat. Der Saalänner hat sich zou em „ausgeglichenen Wesen“ entwéckelt, zur Frääd von aller Welt. Wérklich?
De Widdersprich heewen sich anscheins óff: Mer wéssen, datt mer e klää Land sénn ónn noch nét mò ää Milljon Éwohner hann. Klään bleiwt klään, dò kamma neischt draa machen. Awwer mer hann dòfir e ganz Häärd vo Politikern, wo dat klää Land iwwerall grooß verdrääden, aus ónn én all Richtongen: der Altmayer (aach so grooß ónn mächtich), der Maas (klään ónn zäh), et Annegret (é Berlin ganz grooß rauskómm), der Oskar ónn sei Sahra (mét émmer nauen grooß Ideen). Dò kénne mer doch stólz dróff sénn, odder?
All die Politiker lò sénn dò, fer dem klääne Saaland ze helfen, sei grooß Schóldeberjen abzetraan. Aach dò hann de Saalänner nämlich kään Angschd vor dem Grooßen: Neischt kann innen grooß ónn deier genuch sénn: kää Stadion, kää Museum, kää Flussónnerfiehrung, kää Sportanlaach, kä Hochschool, kä Spétzegehalt vo Managern ónn kä Nääwenbeschäftijong. „Wat die anneren Grooßen kénnen, kénnen mir Kläänen scho lang.“ Dat wär iwrijens aach e scheener Spruch fer óff de Grenzschilder geween…
Der Harigs Ludwig hat sei Saalänner é seine Romanen „orndlich geriselt“. Villmols merci dòfir. An annerer Stell hat er se awwer aach zou vill „gehäämelt“. Harmonie éss scheen. Se darf awwer nét zum Geklüngel génn.
Gérard Carau schreibt in Beckinger Moselfränkisch.
